غزل شمارهٔ ۶۱۷
مـگـر کـه صبح من امشب اسیر گشت بشام
وگـــرنـــه رخ بـــنـــمــودی ز چــرخ آیــنــه فــام
مــگـر سـتـارهٔ بـام از شـرف بـه زیـر افـتـاد
وگــرنــه پــرده بــرافـکـنـدی از دریـچـهٔ بـام
خروس پرده‌سرا امشب از چه دم در بست
اگـر چـنـانـکـه فـرو شـد دم سـپـیده بکام
چـــو کـــام مـــن تـــوئـــی ای آفــتــاب گــرم بــرآی
ز چـرخ اگـر چـه یـقـینم که بر نیاید کام
گــهــی پــری رخـم از خـواب صـبـح بـرخـیـزد
کـه تـیـغ غـمـزهٔ خـونـریـز بـرکـشـد ز نیام
چـــرا ز قــیــد تــوام روی رســتــگــاری نــیــســت
کـــســـی اســـیـــر نــبــاشــد بــدام کــس مــادام
چـو دور عـیـش و نـشـاطـست باده در دور آر
کــه روشــنــســت کــه بــا دســت گــردش ایــام
دمــی جــدا مــشــو از جـام مـی کـه در ایـن دور
کــدام یــار کــه هــمـدم بـود بـرون از جـام
بــرو غــلــام صــنــوبـر قـدان شـو ای خـواجـو
کـــه هـــمــچــو ســرو بــزادگــی بــرآری نــام
غزل شمارهٔ ۶۱۸
عــارض تــرکــان نــگــر در چــیــن جــعــد مـشـک فـام
تــا جــمــال حــور مــقــصــورات بــیـنـی فـی الـخـیـام
باده پیش آور که هردم باد عنبر بوی صبح
مـــی‌دهـــد جـــانـــرا پـــیـــام از روضـــهٔ دارالـــســـلـــام
مـشـعـل خـورشـیـد فـروزان شمع برگیر ای ندیم
بـــاد شـــبــگــیــری بــرآمــد بــاده در ده ای غــلــام
مـــاه مـــطـــرب گـــو بــزیــر و بــم در آور ســاز را
کـــــافـــــتــــاب خــــاوری تــــشــــریــــف داد از راه بــــام
تــا تــرا در پــیــش بــت رویــان درســت آیــد نــمـاز
جـــامـــهٔ جـــانـــرا نـــمـــازی کــن بــه آب چــشــم جــام
عــــزت دیــــر مــــغــــان از ســـاکـــن مـــســـجـــد مـــجـــوی
کـــافـــر مـــکـــی چـــه دانـــد حـــرمـــت بـــیـــت الــحــرام
عـار بـاشـد در طـریـق عـشـق بیم از فخر و عار
نــنــگ بـاشـد در ره مـشـتـاق تـرس از نـنـگ و نـام
مــن بــبــوی خــال مــشـکـیـن تـو گـشـتـم پـای بـنـد
مـــرغ وحـــشـــی از هـــوای دانـــه مـــی‌افـــتـــد بـــه دام
کــــام دل خـــواجـــو بـــســـانـــی نـــمـــی‌آیـــد بـــدســـت
رو بـــنـــا کـــامـــی رضــا ده تــا رســانــنــدت بــکــام
غزل شمارهٔ ۶۱۹
حـــن فـــی روض الـــهـــوی قــلــبــی کــمــانــاح الــحــمــام
قــم بــتــغــریــد الــحــمــایــم و اسـقـنـی کـاس الـمـدام
خــون دل تــا چــنــد نــوشــم بــادهٔ نــوشــیــن بــیـار
تـــا بـــشـــویــم جــامــهٔ جــانــرا بــه آب چــشــم جــام
بـــاح دمـــعــی فــی الــفــیــافــی و اســتــشــبــت لــوعــتــی
خـــــیـــــز و آبـــــی بـــــردل پــــرآتــــشــــم ریــــز ای غــــلــــام
از فـــــروغ شـــــمـــــع رخــــســــارم مــــنــــور کــــن روان
وز نـــســـیـــم گـــلـــشـــن وصــلــم مــعــطــر کــن مــشــام
فــی ضــلــوعــی تــوقــد الــنــیــران مــن شــجــر الــنــوی
فـــی عـــیـــونــی تــوجــد الــطــوفــان مــن مــاء الــغــرام
چــون بــرون از بــادهٔ یــاقــوت فــامــم قـوت نـیـسـت
قـــــوت جـــــانـــــم ده ز جـــــام بـــــادهٔ یــــاقــــوت فــــام
صــــبــــحــــدم دلــــرا بــــراح روح پــــرور زنــــده دار
کــــان زمــــان از عــــالــــم جـــان مـــی‌رســـد دلـــرا پـــیـــام
هـــان فــی فــرط الــاســی مــذنــبــت فــی قــلــبــی الــاســی
غـــاب فـــی طـــول الـــعـــنـــا اذغـــیــب عــن عــیــنــی الــمــنــام
چـــون شـــمـــا را هـــســـت دلـــبــر در بــرو دل بــرقــرار
لــا تــلــومــوا فــی الــتــصــابـی قـلـب صـلـب مـسـتـهـام
گــــفــــتــــم از لــــعـــل لـــب جـــانـــان بـــرآرم کـــام جـــان
ضـــاع فـــی روم الــمــنــی عــمــری و مــا مــکــث الــمــرام
هر که گردد همچو خواجو کشتهٔ شمشیر عشق
روضـــهٔ فـــردوس رضـــوانـــش فـــرســـتـــد والــســلــام
غزل شمارهٔ ۶۲۰
گــر چــه مــن آب رخ از خــاک درت یــافــتــه‌ام
گــرد خــاطــر هــمــه از رهــگــذرت یــافــتــه‌ام
چـون تـوانـم کـه دل از مهر رخت برگیرم
زانـکـه چـون صـبـح بـه سـحـرت یـافته‌ام
بـنـشـیـن یـکـدم و بـرآتـش تـیـزم مـنـشـان
کــه بــدود دل و ســوز جــگــرت یــافـتـه‌ام
در شــب تـیـره بـسـی نـوبـت مـهـرت زده‌ام
تـا سـحـرگـه رخ هـمـچـون قمرت یافته‌ام
خسرو از شکر شیرین بهمه عمر نیافت
آن حــلــاوت کــه ز شــور شــکــرت یـافـتـه‌ام
بـــچــه مــانــنــد کــنــم نــقــش دلــارای تــرا
زانـکـه هـر لـحـظـه بـرنـگـی دگرت یافته‌ام
گـر چـه رفـتـی و نـظـر بـاز گـرفـتـی از من
هــر چــه مــن یـافـتـه‌ام از نـظـرت یـافـتـه‌ام
ای دل خسته چه حالست که از درد فراق
هــردم از بـار دگـر خـسـتـه‌تـرت یـافـتـه‌ام
تـا خـبـر یافته‌ئی زان بت مهوش خواجو
خــبــرت هــســت کــه مـن بـیـخـبـرت یـافـتـه‌ام
غزل شمارهٔ ۶۲۱
مــــــن ز دســــــت دیــــــده و دل در بــــــلـــــا افـــــتـــــاده‌ام
ای عـــزیـــزان چـــون کـــنـــم چـــون مـــبـــتــلــا افــتــاده‌ام
هـر دم از چـشـمـم چـو اشـک گـرم رورانـدن که چه
تـــا چــه افــتــادســت کــز چــشــم شــمــا افــتــاده‌ام
کــی بـود بـرگ مـن آن نـسـریـن بـدن را کـایـن زمـان
هـــمـــچـــو بـــلـــبـــل در زمــســتــان بــیــنــوا افــتــاده‌ام
گــر چــه هـر کـو مـی خـورد از پـا در افـتـد عـاقـبـت
مــــن چــــو دور افــــتــــاده‌ام از مــــی چــــرا افـــتـــاده‌ام
بــا کــســی افــتــاد کــارم کــو ز کــارم فــارغــســت
بــنــگــریــد آخــر کــه از مــســتــی کــجــا افــتــاده‌ام
ایـــکـــه گـــفـــتـــی گـــر ســـر ایــن کــارداری پــای دار
دســت گــیــر اکــنــون کــه از دســتـت ز پـا افـتـاده‌ام
آتــش مــهــرم چــو در جــان شــعــلــه زد گــرمـی مـکـن
گـــــر چــــون ذره زیــــر بــــامــــت از هــــوا افــــتــــاده‌ام
مـی‌روی مـجـمـوع و مـن پـیـوسته همچون گیسویت
از پـــریـــشـــانـــی کـــه هـــســتــم در قــفــا افــتــاده‌ام
قاضی ار گوید که خواجو چون درین کار اوفتاد
گـــو مـــکـــن آنـــکـــار کـــز حـــکـــم قـــضـــا افـــتـــاده‌ام
غزل شمارهٔ ۶۲۲
ســلــامــی بــه جـانـان فـرسـتـاده‌ام
بــــه آرام دل جــــان فــــرســـتـــاده‌ام
زهی شوخ چشمی که من کرده‌ام
کـه جـان را بـجـانـان فـرسـتـاده‌ام
شــکـسـتـه گـیـاهـی مـن خـشـک مـغـز
بـــگـــلـــزار رضـــوان فـــرســـتــاده‌ام
تــو ایــن بــی‌حــیـائـی نـگـر کـز هـوا
ســوی بــحـر بـاران فـرسـتـاده‌ام
مـــرا شــرم بــادا کــه پــای مــلــخ
بـــنـــزد ســـلـــیــمــان فــرســتــاده‌ام
بــه تــحــفــه کــهـن زنـگـی مـسـت را
بـــه اردوی خـــاقـــان فــرســتــاده‌ام
عـــصـــا پـــاره ئـــی از کـــف عـــاصــی
بـــمـــوســـی عـــمـــران فــرســتــاده‌ام
غـــــبــــاری فــــرو رفــــتــــه از آســــتــــان
بــــایـــوان کـــیـــوان فـــرســـتـــاده‌ام
ز سـرچـشـمـهٔ پـارگـیـن قـطـره‌ئی
ســــوی آب حــــیــــوان فـــرســـتـــاده‌ام
کــهــن خــرقــهٔ مـفـلـسـی ژنـده پـوش
بــتــشــریـف سـلـطـان فـرسـتـاده‌ام
ســـخـــنـــهــای خــواجــو ز دیــوانــگــی
یـــکـــایـــک بـــدیــوان فــرســتــاده‌ام
غزل شمارهٔ ۶۲۳
گـــر نـــگـــویـــم دوســـتـــی از دوســـتـــانـــت بـــوده‌ام
ســـالـــهـــا آخـــر نـــه مـــرغ بـــوســتــانــت بــوده‌ام
گـر چـه فـارغ بوده‌ام چون نسر طایر ز آشیان
تــــا نــــپـــنـــداری کـــه دور از آشـــیـــانـــت بـــوده‌ام
هـــر کـــجـــا مـــحــمــل بــعــزم ره بــرون آورده‌ئــی
چــــون جــــرس دســـتـــانـــســـرای کـــاروانـــت بـــوده‌ام
گـــر تـــو پـــاس خــاطــرم داری و گــرنــه حــاکــمــی
زان تـصـور کـن کـه هـر شـب پـاسـبـانـت بـوده‌ام
گــر چــه از رویـت چـو گـیـسـو بـرکـنـار افـتـاده‌ام
چــون کــمــر پــیـوسـتـه در بـنـد مـیـانـت بـوده‌ام
کـــشــتــهٔ تــیــغ جــهــان افــروز مــهــرت گــشــتــه‌ام
تـــــشـــــنــــهٔ آب جــــگــــر تــــاب ســــنــــانــــت بــــوده‌ام
از گــــذار مـــن چـــرا بـــر خـــاطـــرت بـــاشـــد غـــبـــار
کـــــــز هـــــــواداری غــــــبــــــار آســــــتــــــانــــــت بــــــوده‌ام
گـر شـکـر خـائـی کـنـم بـر یـاد لـعـلـت دور نیست
زانــکــه عــمــری طــوطــی شــکــر ســتــانــت بـوده‌ام
همچو خواجو ای ، بسا شبها که از شوریدگی
دســـتـــه بـــنـــد ســـنـــبـــل عـــنــبــرفــشــانــت بــوده‌ام
غزل شمارهٔ ۶۲۴
هـیـچ مـی‌دانـی کـه دیـشـب در غـمش چون بوده‌ام
مـرغ و مـاهـی خـفـتـه و مـن تـا سـحر نغنوده‌ام
بـسـکـه آتـش در جـهـان افـکـنده‌ام از سوز عشق
آســـــــــمــــــــانــــــــی در هــــــــوا از دود دل افــــــــزوده‌ام
پــرده از خــون جــگــر بــر روی دفـتـر بـسـتـه‌ام
چــشــمــهٔ خــونــابــه از چـشـم قـلـم بـگـشـوده‌ام
کـــاســـهٔ چـــشــم از شــراب راوقــی پــر کــرده‌ام
دامــــن جــــانــــرا بــــخـــون چـــشـــم جـــام آلـــوده‌ام
آســتــیــن بــر کــائــنــات افــشـانـده‌ام از بـیـخـودی
زعــفــران چــهــره در صــحــن سـرایـش سـوده‌ام
دل بـبـاد از بـهـر آن دادم کـه دارد بـوی دوست
گــر چــه دور از دوسـتـان بـاد هـوا پـیـمـوده‌ام
چشم بد گفتم که یا رب دور باد از طلعتش
لـیـک چـون روشن بدیدم چشم بد من بوده‌ام
ز آتـش دل بـسـکـه دوش آب از دو چـشم خونفشان
در هـــــوای شـــــکــــر حــــلــــوا گــــرش پــــالــــوده‌ام
تـا بـگـوهـر چـشـم خـواجـو را مـرصع کرده‌ام
مــردم بــحــریــن را در خــون شــنــا فــرمــوده‌ام
غزل شمارهٔ ۶۲۵
چــو نــام تــو در نــامــه‌ئـی دیـده‌ام
بــه نـامـت کـه بـردیـده مـالـیـده‌ام
بــــیــــاد زمــــیــــن بــــوس درگــــاه تـــو
ســـرا پـــای آن نـــامـــه بـــوســیــده‌ام
ز نـــــام تـــــو وان نـــــامـــــهٔ نــــامــــدار
ســـر بـــنـــدگـــی بــر نــپــیــچــیــده‌ام
جــز ایــن یــک هــنــر نــیــســت مـکـتـوب را
و گــــرهـــســـت یـــاری مـــن ایـــن دیـــده‌ام
کــه آنــهــا کـه در روی او خـوانـده‌ام
جـــــوابـــــی ازو بـــــاز نـــــشــــنــــیــــده‌ام
قــلــم چــون ســر یـک زبـانـیـش نـیـسـت
از آن نــــاتــــراشــــیــــده بــــبــــریــــده‌ام
ولــی ایــنــکـه بـنـهـاد سـر بـر خـطـم
ازو راســــــتــــــی را پــــــســـــنـــــدیـــــده‌ام
زبـــانـــم چــو یــارای نــطــقــش نــمــانــد
زبـــــانــــی ز نــــی بــــر تــــراشــــیــــده‌ام
بــــــیـــــا ای دبـــــیـــــر ار نـــــداری مـــــداد
ســــــیـــــاهـــــی بـــــرون آور از دیـــــده‌ام
چـو زلـف تـو شـوریـده شـد حـال مـن
بـــبـــخـــشـــای بـــرحـــال شـــوریــده‌ام
ســــیــــه کــــرده‌ام نــــامـــه از دود دل
ســـیـــه روتـــر از خــامــه گــردیــده‌ام
چو خواجو درین رقعه از سوز عشق
بـــنـــی آتـــشـــی تـــیـــز پـــوشـــیـــده‌ام