غزل شمارهٔ ۱۰۱
مــا هــم از شـب سـایـبـان بـرآفـتـاب انـداخـتـسـت
سـروم از ریـحـان تـر بـرگـل نـقـاب انداختست
بـــرکـــنـــار لـــالـــه‌زار عـــارضـــش بــاد صــبــا
ســنــبــل سـیـراب را در پـیـچ وتـاب انـداخـتـسـت
حـلـقـه‌هـای جـعـد چـیـن بـر چـین مه‌فرسای را
یـک بـیـک در حـلـق جـانم چون طناب انداختست
تـا کـنـد مـرغ دلـم را چـون کـبـوتر پای بند
بــرکــنــار دانــه دام از مــشــک نـاب انـداخـتـسـت
آنـــدو هـــنـــدوی ســـیـــه کـــار کــمــنــد انــداز را
هـمـچـو دزدان بـسـتـه و بـرآفـتـاب انـداخـتـست
منکه چون زلفش شدم سرحلقهٔ شوریدگان
حـلـقـه وارم بـردر آیـا از چـه بـاب انداختست
مـردم چـشم ار ز چشم من بیفتد دور نیست
چـون بـخـونـریـزی سپر بر روی آب انداختست
سـاقـی مـسـتـان که هوش می پرستان می‌برد
گــوئــیـا بـیـهـوش دارو در شـراب انـداخـتـسـت
در رهــش خــواجــو بــه آب دیــده و خــون جـگـر
دل چـو دریـا کـرده و خـر در خـلـاب انـداخـتـست
غزل شمارهٔ ۱۰۲
ایــکــه لــبــت آب شــکــر ریــخــتــســت
بر سمنت مشگ سیه بیختست
نــقــش تــرا خـامـهٔ نـقـاش صـنـع
بـــر ورق جـــان مـــن انــگــیــخــتــســت
ســـاقـــی از آن آب چـــو آتـــش بــیــار
کــــاتــــش دل آب رخــــم ریـــخـــتـــســـت
بــا تــو مــحــالــسـت بـرآمـیـخـتـن
گـرچـه غـمـت بـا گـلـم آمـیـختست
در ســــر زلـــف تـــو ز آشـــفـــتـــگـــی
بـــاز بـــمــوئــی دلــم آویــخــتــســت
خــــانــــهٔ دل عــــشــــق بـــتـــاراج داد
عــقــل ازیــن واقــعــه بــگـریـخـتـسـت
خـــون دل از دیـــدهٔ خــواجــو مــگــر
عـقـد ثـریـاسـت که بگسیختست
غزل شمارهٔ ۱۰۳
کـــارم از دســـت دل فـــرو بـــســـتـــســـت
عـــقـــلــم از جــام عــشــق ســرمــســتــســت
زلــــــف او در تــــــکــــــســــــرســـــت ولـــــیـــــک
دل شــــوریــــده حــــال مــــن خـــســـتـــســـت
بـــا دلـــم کـــس نــمــی کــنــد پــیــونــد
بــجــز از حــاجــبـش کـه پـیـوسـتـسـت
هــــر کـــجـــا در زمـــانـــه دلـــبـــنـــدیـــســـت
دل در آن زلــــف دلــــگــــســــل بــــســــتــــســـت
یـــا رب ایـــن حـــوری از کـــدام بـــهـــشــت
هــمـچـو مـرغ از چـمـن بـرون جـسـتـسـت
بـــا مـــنـــش هـــر کـــه دیـــد مـــی‌گــویــد
فتنه بنگر که با که بنشستست
عــــــجــــــب از ســــــنـــــبـــــل تـــــو مـــــی‌دارم
کـــه چـــه شـــوریـــدهٔ زبـــر دســـتــســت
دل ریــــشــــم چــــو در غـــمـــت خـــون شـــد
مــــردم دیـــده دســـت ازو شـــســـتـــســـت
گـرچـه بـگـسـسـتـه‌ئـی دل از خـواجو
بــدرســتــی کــه عــهــد نــشــکــســتـسـت
غزل شمارهٔ ۱۰۴
خـطـی کـز تـیـره شـب بـرخـور نوشتست
چه خطست آن که بس در خور نوشتست
اگــــر چــــه در خــــورســــت آن خــــط ولــــیـــکـــن
خــطــا کــردســت کــان بــرخــور نــوشــســت
خـــطـــا گـــفـــتــم مــگــر ســلــطــان حــســنــش
بــــراتــــی بــــر شــــه خـــاور نـــوشـــتـــســـت
و گـــــــر نـــــــی اجـــــــری خــــــیــــــل حــــــبــــــش را
خــــراج روم بــــر قــــیــــصـــر نـــوشـــتـــســـت
و یـــــــا تـــــــوقــــــیــــــع مــــــلــــــک دلــــــبــــــری را
مـــثـــالـــی بـــر مـــه از عـــنـــبـــر نـــوشــتــســت
بـــشـــیـــریـــنـــی بـــتـــم بـــســتــســت گــوئــی
بــدان افــســون کــه بــرشــکــر نــوشــتـسـت
هــــــمــــــه راز نــــــهــــــانــــــم مـــــردم چـــــشـــــم
بـــــیـــــاقـــــوت روان بـــــر زر نــــوشــــتــــســــت
تــــو گــــوئــــی مــــنــــشـــی دیـــوان تـــقـــدیـــر
مــــرا ایــــن در ازل بــــر ســــر نــــوشـــتـــســـت
بـــچـــشـــم عـــیـــب در خـــواج مـــی‌بـــیـــنــیــد
چـــو مـــی‌دانـــیـــد کــایــنــش ســرنــوشــتــســت
غزل شمارهٔ ۱۰۵
جـــان مـــا بـــر آتـــش و گــیــســوی جــانــان تــافــتــســت
ســنــبــلــش در پــیـچ و مـا را رشـتـهٔ جـان تـافـتـسـت
آن دو افــــعــــی ســــیـــاه مـــهـــره بـــازش از چـــه روی
هــمــچــو ثــعــبــان بــرکــف مــوســی عـمـران تـافـتـسـت
جــادوی مــردم فــریــب او چــو خــوابـم بـسـتـه اسـت
زلــف هــنــدویــش چــرا نــعــلــم بــدانــســان تــافــتــسـت
گــر نــمــی‌خــواهــد کـه مـا را رشـتـهٔ جـان بـگـسـلـد
آن طـــنـــاب چـــنـــبـــری بــهــر چــه چــنــدان تــافــتــســت
مــــهــــر رخــــســــار تــــو در جـــان مـــن شـــوریـــده دل
هــمــچــون مــاه چــارده در کــنــج ویــران تــافــتــســت
آن بــــنــــا گـــوش دل افـــروزســـت یـــا مـــه یـــا چـــراغ
کـز شـب زلـف تـو چـون شـمـع شـبـسـتـان تـافـتست
بــاده پــیــش آور کــه از عــکــس مــی و مــهــر رخـت
در دلـم گـوئـی کـه صـد خـورشـیـد تـابان تافتست
بـــنـــده تـــا دســـت طـــلـــب در دامـــن عـــشـــق تـــو زد
هــرگــزت روزی زغــفــلــت ســر ز فــرمــان تــافــتــســت ؟
هـمـچـو زلـفـت کـار خـواجـو روز و شب آشفته بود
با تو گر یک روز روی از مهر و پیمان تافتست
غزل شمارهٔ ۱۰۶
ایـــکـــه زلـــف ســـیـــهـــت بـــرگـــل روی آشـــفـــتـــســت
زآتــــــش روی تــــــو آب گـــــل ســـــوری رفـــــتـــــســـــت
در دهـانـت سـخـنـسـت ار چـه بـشـیـریـن سـخنی
لـــب شـــکـــر شـــکـــنـــت عـــذر دهـــانــت گــفــتــســت
هــمـچـو خـورشـیـد رخ انـدر پـس دیـوار مـپـوش
زانکه کس چشمهٔ خورشید به گل ننهفتست
دل گــم گــشــتــه کـه بـر خـاک درت مـی‌جـسـتـم
گــوئــیــا زلــف تــو دارد کــه بــســی آشــفــتـسـت
چــون تــوانــم کــه ز کــویــت بــمــلــامــت بــروم
کـــاب چـــشـــم آمـــده و دامـــن مـــن بـــگـــرفــتــســت
از ســـــر زلـــــف درازت نـــــکـــــنــــم کــــوتــــه دســــت
کــه بــهــر تــار سـر زلـف تـو مـاری خـفـتـسـت
احـتـیـاجـت به چمن نیست که بر سرو قدت
گـل دمـیـدسـت و هـمـه سـالـه بـهـار اشـکـفتست
بـسـکـه خـواجـو همه شب خاک سر کوی ترا
بـدو چـشـم آب فـشـانـدسـت و بـمـژگـان رفـتـست
گـر کـسـی گـفـت کـه شـعرش گهر ناسفتست
چـه زنـد گـوهـر نـاسـفـته که گوهر سفتست
غزل شمارهٔ ۱۰۷
جــانــم از غــم بــلــب رســیـدهٔ تـسـت
دلــم از دیــده خـون چـکـیـدهٔ تـسـت
راســـــتـــــی را قـــــد خـــــمـــــیــــدهٔ مــــن
نــقــشــی از ابــروی خــمــیــدهٔ تــســت
طــــوطــــی جــــانــــم از پـــی شـــکـــرت
زآشــــیــــان بــــدن پــــریـــدهٔ تـــســـت
بــــا لــــب لــــعــــل روح پـــرور تـــو
جــــوهــــر روح پـــروریـــدهٔ تـــســـت
شـــایـــد ار ســر نــهــنــد ســرداران
پـیـش رویـت کـه برکشیدهٔ تست
دل شـــــــــوریـــــــــدگـــــــــان بـــــــــی آرام
در ســـــر زلـــــف آرمـــــیـــــدهٔ تــــســــت
دیـــده نـــادیـــده مـــی‌کـــنـــی و مـــرا
دیده پیوسته در دو دیدهٔ تست
بـنـده را کـو بـه زر کـنـنـد بها
بـی‌بـهـا بـنـده زر خـریـدهٔ تست
دل خـــواجـــو بــجــان رســیــد و مــرا
جــان غــمــگــیــن بــلـب رسـیـدهٔ تـسـت
غزل شمارهٔ ۱۰۸
گـر حـرص زیـردسـت و طـمـع زیـر پـای تست
سـلـطـان وقـت خویشی و سلطان گدای تست
ای صـــــاحـــــب اجـــــل کـــــه روی در قـــــفـــــای دل
رخـــش امـــل مــران کــه اجــل در قــفــای تــســت
گـر نـفـس راه مـی‌زنـدت کـایـن طـریـق نـیـسـت
از ره مــرو کــه پــیــر خــرد رهــنـمـای تـسـت
زیـن تـابـخـانـه رخـت بـرون بـر کـه کـایـنات
یـــک غـــرفــه بــر در حــرم کــبــریــای تــســت
جــــای وقــــوف نــــیــــســـت دریـــن دامـــگـــاه دیـــو
بـگـذر کـه ایـن مـزابـل سـفـلی نه جای تست
از ره مــــرو بــــنــــغــــمــــه ســـرائـــیـــدن غـــراب
چــون مــرغ روح بــلـبـل بـسـتـانـسـرای تـسـت
بر فرش خاک تکیه زدن شرط عقل نیست
چــون تــخــتــگــاه عــالــم جــان مــتـکـای تـسـت
ای یــــار آشـــنـــا کـــه دم از خـــویـــش مـــی‌زنـــی
بـیـگانه شو ز خویش چو یار آشنای تست
خــواجــو اگــر بــقــا طــلــبــی از فــنــا مــتـرس
چــون بــنــگـری فـنـای تـو عـیـن بـقـای تـسـت
غزل شمارهٔ ۱۰۹
مـــگـــذر ز مـــا کــه خــاطــر مــا در قــفــای تــســت
دل بـــر امـــیـــد وعـــده وجـــان در قـــفـــای تـــســـت
ســهــلــســت اگــر رضــای تــو تــرک رضــای مــاســت
مـــقـــصـــود مـــا ز دنـــیـــی و عـــقــبــی رضــای تــســت
زیــن پــس چــو ســرفــدای قــفـای تـو کـرده‌ایـم
مـــا را مـــران ز پـــیـــش کــه دل در قــفــای تــســت
گــــردن بـــبـــنـــد مـــیـــنـــهـــم و ســـر بـــبـــنـــدگـــی
خــواهــی بــبـخـش و خـواه بـکـش رای رای تـسـت
تنها نه دل بمهر تو سرگشته گشته است
هـــــر ذره‌ئـــــی ز آب و گـــــلـــــم در هـــــوای تـــــســــت
آزاد گـــــشـــــت از هــــمــــه آنــــکــــو غــــلــــام تــــســــت
بـیـگـانـه شـد ز خـویـش کـسـی کـاشـنـای تـسـت
ای در دلـــم عـــزیـــزتـــر از جـــان کـــه در تـــنـــســت
جـــانـــی کـــه در تـــنـــســـت مـــرا از بـــرای تــســت
ایــن خــســتــه دل کــه دعــوی عــشـق تـو مـی‌کـنـد
ســــوگــــنــــد راســــتــــش بــــقــــد دلـــربـــای تـــســـت
خــواجــو کــه رفــت در ســر جــور و جــفــای تـو
جـــانـــش هـــنـــوز بـــر ســـرمـــهــر و وفــای تــســت
غزل شمارهٔ ۱۱۰
دلــــبــــرا خــــورشـــیـــدتـــابـــان ذره‌ئـــی از روی تـــســـت
اهــــل دلــــرا قــــبــــلــــه مــــحــــراب خــــم ابــــروی تــــســــت
تــا شــبــیــخــون بــرد هــنـدوی خـطـت بـر نـیـمـروز
شــاه هــفــت اقــلــیــم گــردون بــنــدهٔ هــنــدوی تـسـت
شــــهــــســــوار گــــنــــبـــد پـــیـــروزه یـــعـــنـــی آفـــتـــاب
بــــارهــــا افــــتـــاده در پـــای ســـگـــان کـــوی تـــســـت
ذره‌ئــی گــفــتــم ز مــهــرت ســایــه از مـن بـرمـگـیـر
کــــافــــتــــاب خـــاوری در ســـایـــهٔ گـــیـــســـوی تـــســـت
نــافــهٔ خــشــک خــتــن گــر زانــکــه مــی‌خــیــزد ز چــیـن
زلف را بفشان که صد چین در شکنج موی تست
هـــر زمـــان نـــعـــلـــم در آتـــش مـــی‌نـــهـــد زلـــفــت ولــیــک
جــــان مــــا خــــود در بـــلـــای غـــمـــزهٔ جـــادوی تـــســـت
از پــــریــــشــــانـــی چـــو مـــویـــت در قـــفـــا افـــتـــاده‌ام
نــیــکــبــخــت آن زلــف هــنــدویــت کــه هــم زانــوی تـسـت
بـــا تـــو چـــیـــزی در مـــیــان دارد مــگــر بــنــد قــبــا
زان سـبـب پـیـوسـته او را تکیه بر پهلوی تست
نــکــهــت انــفــاس خــلــدســت ایــن نــســیــم مــشــگ بـیـز
یـــا ز چـــیـــن طـــرهٔ مـــشـــکـــیــن عــنــبــر بــوی تــســت
گــر تــرا هــر دم بــسـوئـی مـیـل ودل بـا دیـگـریـسـت
هـر کـجـا خـواجـوسـت او را مـیـل خـاطر سوی تست